http://nld.com.vn/20120927105956996p0c1006/thu-tuong-nhat-the-bao-ve-dat-va-bien.htm

Thủ tướng Nhật thề bảo vệ đất và biển

Thứ Năm, 27/09/2012 22:59

Nhật Bản cố tranh thủ sự ủng hộ quốc tế đối với lập trường của mình khi đặt vấn đề lãnh thổ trong cuộc thảo luận chung

Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda kêu gọi tăng cường các nguyên tắc pháp lý để giải quyết hòa bình các xung đột trong bài phát biểu của ông tại kỳ họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (LHQ) hôm 26-9 giữa lúc có những tranh cãi về chủ quyền với Trung Quốc và Hàn Quốc.
Thề bảo vệ đất và biển của Nhật, ông Noda công khai chỉ trích những toan tính của các nước nhằm áp đặt ý chí lên những nước khác bằng vũ lực hoặc đe dọa, một thông điệp rõ ràng là nhằm vào những hành động bạo lực ở Trung Quốc chống phá lợi ích của Nhật. Ông cũng nhắc lại những vụ xâm nhập của Trung Quốc vào hải phận Nhật gần đây.

Thủ tướng Nhật Bản phát biểu tại Đại hội đồng LHQ ngày 26-9. Ảnh: KYODO

Phát biểu với các nhà lãnh đạo thế giới tại kỳ họp, Thủ tướng Noda đã không trực tiếp nêu tên Trung Quốc hay Hàn Quốc, có lẽ để tránh leo thang căng thẳng vốn đã tăng cao với các nước này. Nhưng rõ ràng ông đã cố tranh thủ sự ủng hộ quốc tế đối với lập trường của Nhật bằng bước đi hiếm hoi khi đặt ra vấn đề lãnh thổ trong cuộc thảo luận chung.

Xuất hiện giữa những căng thẳng trong quan hệ Nhật - Trung và theo sau việc Tokyo quốc hữu hóa quần đảo Senkaku hồi đầu tháng này, bài diễn văn của ông Noda có nguy cơ đẩy mối quan hệ hai bên tới điểm nóng gay gắt vì nó có thể đánh vào tham vọng và lòng kiêu hãnh Trung Quốc.

Trong một cuộc họp báo sau khi phát biểu tại kỳ họp đại hội đồng, Thủ tướng Noda kêu gọi các nước liên quan kiềm chế, cho rằng những tranh cãi phải được xử lý bình tĩnh và có thể chấp nhận được mà không sử dụng vũ lực. Nhưng theo hãng tin Kyodo, ông Noda khẳng định rằng lập trường của Nhật là không thỏa hiệp về Senkaku, quần đảo đang do Nhật quản lý nhưng Trung Quốc lại đòi chủ quyền, đặt ra một thách thức trực tiếp đối với lập trường của Trung Quốc về vấn đề này.

Ông Noda nói bất cứ nhà nước nào cũng có trách nhiệm “giữ gìn hòa bình, bảo đảm an toàn cho người dân, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ” và Nhật Bản sẽ làm tròn trách nhiệm ấy phù hợp với luật quốc tế. Ông nhấn mạnh: “Bất cứ nỗ lực nào nhằm hiện thực hóa mơ tưởng hoặc tuyến bố chủ quyền bằng cách đơn phương dùng vũ lực hay đe dọa là đi ngược với tinh thần căn bản của Hiến chương LHQ và vì thế hoàn toàn không thể chấp nhận”.

Ngay sau phát biểu của ông Noda tại LHQ, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích dữ dội, đồng thời yêu cầu Tokyo ngay lập tức chấm dứt mọi hành động xâm phạm lãnh thổ nước này. Trong tuyên bố của mình, tuy không trực tiếp nêu tên Nhật Bản nhưng người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tần Cương cho rằng “nước này (Nhật Bản - PV) đã phớt lờ những sự thật lịch sử và luật pháp quốc tế, công khai vi phạm chủ quyền lãnh thổ của các nước khác”.

Thủ tướng Thái muốn xây dựng niềm tin ở biển Đông Bất chấp tranh chấp nảy lửa trên biển Đông đang bị xem là “kho thuốc nổ” ngoại giao, Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra hy vọng có thể thổi một làn gió mới mang “phong vị nữ giới” lên bàn đàm phán. Phát biểu tại tổ chức phi lợi nhuận Asia Society ở New York (Mỹ) ngày 26-9, bà Yingluck cho rằng với tư cách là quốc gia không có tranh chấp lại có quan hệ tốt đẹp với tất cả các bên liên quan, Thái Lan sẽ nỗ lực hết sức để giúp xây dựng niềm tin ở khu vực biển Đông. Nhấn mạnh mình không hề xem nhẹ tình hình phức tạp hiện nay, bà Yingluck ví von: “Tôi có thể góp một chút quan điểm nữ giới để giải quyết cuộc xung đột này. Chúng ta không thể phát triển kinh tế thành công nếu ngòi nổ xung đột còn tồn tại trong khu vực. Chúng ta đều hưởng lợi từ việc duy trì giao thương hàng hải tự do và an toàn. Do đó, các vùng biển như biển Đông phải là khu vực của cơ hội hợp tác hơn là tranh chấp”. Tranh chấp trên biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước thành viên ASEAN vẫn đang giậm chân ở giai đoạn đàm phán về bộ quy tắc ứng xử (COC). Mỹ Nhung

TƯỜNG MINH